Οι μειονότητες της Θράκης & ο ρόλος του Τουρκικού Προξενείου

Η ίδρυση του τουρκικού προξενείου Κομοτηνής χρονολογείται από το 1923, στα πλαίσια της υπογραφής της Συνθήκης της Λωζάνης. Εκτός από την αμφότερη ανταλλαγή των μειονοτήτων, Ελλάδα και Τουρκία συμφώνησαν, στο πλαίσιο της αμοιβαιότητας, στην λειτουργία προξενικών αρχών τόσο στην Κομοτηνή και στην Ρόδο για τη τουρκική πλευρά, όσο στην Σμύρνη και στην Ανδριανούπολη για την ελληνική. Ο στόχος των προξενείων –σε θεωρητικό επίπεδο- θα ήταν η τήρηση της Συνθήκης της Λωζάνης και η προστασία της ακεραιότητας, της πολιτιστικής παράδοσης και των εθίμων της εκάστοτε μειονότητας.

Γράφει ο Θανάσης Σταμούλης

Έκτοτε, τα πράγματα θα αλλάξουν ριζικά. Το Γενικό Προξενείο Κομοτηνής, από προξενικό γραφείο στην αρχή, θα μετατραπεί σταδιακά -σύμφωνα τον ελληνικό τύπο- σε “κράτος εν κράτει” στη Δυτική Θράκη αλλά και σε παράγοντα αποσταθεροποίησης της περιοχής. Αιτία αποτελεί η πάγια τακτική του προξενείου (και ως εκ τούτου και της τουρκικής κυβέρνησης) εκτουρκισμού τόσο της μουσουλμανικής μειονότητας, όσο και των άλλων δύο μειονοτήτων που ζουν στην περιοχή της Θράκης, των Πομάκων και των Ρομά. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις όπου το προξενείο λειτούργησε ηθελημένα ως διαιτητής όλων των μειονοτήτων, αντικαθιστώντας το ρόλο των ελληνικών κρατικών αρχών.

Επίσης, η προσφορά χρηματικών ποσών από το προξενείο προς τους μειονοτικούς σε καιρούς οικονομικής ανέχειας, αλλά και η εκμετάλευση του χαμηλού μορφωτικού επιπέδου της μειονοτικής πλειοψηφίας μέσω της εκτεταμένης χρήσης προπαγάνδας, έχουν οδηγήσει μεγάλη μερίδα της πομακικής κοινότητας στην πλευρά της Άγκυρας. Η άμεση εμπλοκή του τουρκικού προξενείου όμως, στην καθημερινή ζωή των κατοικών της Θράκης, δεν σταματάει εδώ: Το προξενείο έχει κατηγορηθεί πολλάκις για εκλογική χρηματοδότηση μειονοτικών υποψηφίων (με αμφίβολα κεφάλαια), με σκοπό πάντα την εξυπηρέτηση των συμφερόντων του. Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις του υφ. Εξωτερικών, Α. Γεροντόπουλου, για την δράση του Τουρκικού Προξενείου Κομοτηνής: «Πρέπει να τηρεί το νομικό πλαίσιο με βάση το οποίο υπάρχει και να μην κάνει υπερβάσεις. Η ελληνική κυβέρνηση, όποτε διαπιστώνει υπέρβαση, επαναφέρει στην τάξη αυτούς που την πράττουν. Οφείλουν να καταλάβουν οι πάντες ότι στη Θράκη, στην Ελλάδα, υπάρχει θρησκευτική μειονότητα, η μουσουλμανική και όχι εθνική μειονότητα. Αυτό στηρίζεται στη Συνθήκη της Λωζάννης και δεν μπορεί κανείς να το αμφισβητήσει. Πρέπει να το καταλάβουν οι Τούρκοι».

 

Η στάση της ελληνικής πολιτείας

Είναι σαφές ότι η -επί δεκαετίες- παθητική πολιτική των ελληνικών κυβερνήσεων έδωσε χώρο στο τουρκικό προξενείο να αντικαταστήσει τον ρόλο των κρατικών αρχών, δημιουργώντας ένα σκηνικό ανασφάλειας για τους κατοίκους της Θράκης. Έστω και καθυστερημένα, η ελληνική πολιτεία δείχνει σημάδια διάθεση ανατροπής αυτής της κατάστασης. Η πλήρης εφαρμογή του νόμου 3536 του 2007, γνωστού και ως «Νόμου των 240 Ιεροδιδασκάλων», προβλέπει την πρόσληψη 240 Ιεροδιδασκάλων σε δημόσια δημοτικά, γυμνάσια και λύκεια της Θράκης όπου φοιτούν και μουσουλμάνοι μαθητές. Σύμφωνα με τις δηλώσεις του Γεν. Γραμματέα Θρησκευμάτων, Γιώργου Καλαντζή: «Οφείλουμε να ολοκληρώσουμε το σύστημα της μουσουλμανικής θρησκευτικής εκπαίδευσης (στην Ελλάδα), δημιουργώντας και μια δομή τριτοβάθμιας εκπαίδευσης για τους μουσουλμάνους, όπως έχουμε προβλέψει και για τους ορθοδόξους χριστιανούς».

Το οξύμωρο της υπόθεσης αποτελεί η στάση του ίδιου του προξενείου, το οποίο συχνά πυκνά τονίζει ότι το ελληνικό κράτος εμποδίζει το δικαίωμα διδασκαλίας του Κορανίου στα δημόσια σχολεία της Θράκης και καταστρατηγεί τη θρησκευτική ελευθερία της μειονότητας. Πράγμα παράλογο, καθώς ο συγκεκριμένος νόμος όχι μόνο δημιουργεί ένα πλαίσιο σεβασμού των θρησκευτικών δικαιωμάτων και της θρησκευτικής ταυτότητας της μειονότητας, αλλά υποστηρίζει και την ισότιμη πολιτισμική ένταξη των μειονοτικών στην ελληνική κοινωνία. Η πιο σημαντική όμως παράμετρος του θέματος, είναι ότι ο νόμος 3536 καθιστά παράνομους τους ιμάμηδες που –χωρίς καμιά δικαιοδοσία- προτείνει και επιβάλλει το τουρκικό προξενείο στη μουσουλμανική μειονότητα. Πέρα από την εφαρμογή του νόμου για τους ιεροδιδάσκαλους, η ελληνική πολιτεία οφείλει να λάβει σοβαρά υπόψη της τόσο τις φωνές αγωνίας των χριστιανών κατοίκων της Θράκης, όσο και των μουσουλμάνων, οι οποίοι βλέπουν να απειλείται η αρμονική τους συμβίωση. Ως εκ τούτου θα πρέπει να υπάρξει μια ενιαία μειονοτική πολιτική, η οποία θα υιοθετείται από την πλειονότητα των κομμάτων και δεν θα αλλάζει με την πάροδο της εκάστοτε κυβέρνησης. Είναι ζωτικής σημασίας να προστατέψει το ελληνικό κράτος τις διαφορετικές ομάδες της μουσουλμανικής μειονότητας, τον δικό τους πολιτισμό και τα δικά τους ιδιαίτερα χαρακτηριστικά είτε μέσω της εκπαίδευσης, είτε με άλλους τρόπους που θα συνάδουν με τον σεβασμό των θεσμών της χώρας μας και το διεθνές δίκαιο. Όσον αφορά την πομακική κοινότητα και την κοινότητα των ρομά, η παρελκυστική πολιτική απέναντι στις εκτουρκικές δράσεις του προξενείου θα πρέπει να σταματήσει. Το ζητάνε άλλωστε και οι ίδιοι, με την ελληνική πολιτεία πολλές φορές να κωφεύει.

Αντί επιλόγου

«Η αποκάλυψη του γεγονότος ότι η τουρκική κυβέρνηση σχεδίαζε να προβεί σε προβοκάτσιες ώστε να προκληθεί εμπόλεμη κατάσταση με τη Συρία παρουσιάζει σημαντικές ομοιότητες με μία από τις διαστάσεις της υπόθεσης «Βαριοπούλα», τον σχεδιασμό αντίστοιχης προβοκάτσιας από πλευράς των στρατιωτικών εναντίον της Ελλάδας. Οι στρατιωτικοί που κατηγορήθηκαν και καταδικάστηκαν στην υπόθεση «Βαριοπούλα» για σχεδιασμό επιβολής στρατιωτικού πραξικοπήματος το 2003, στο σχέδιό τους για πρόκληση χάους στην Τουρκία είχαν περιλάβει και την πρόκληση έντασης με την Ελλάδα.

Αυτό είχε αποκαλυφθεί από μία εφημερίδα και στη συνέχεια περιλήφθηκε στο κατηγορητήριο. Το σχέδιο μεταξύ άλλων προέβλεπε προβοκάτσιες με σκοπό τη διαμόρφωση συνθηκών εμπόλεμης κατάστασης με την Ελλάδα. Όπως είχε καταγραφεί στο κατηγορητήριο, το σχέδιο άσκησης ανέφερε ότι “θα διαμορφωθεί κλίμα σύγκρουσης με την παρενόχληση ελληνικών μαχητικών αεροσκαφών στο Αιγαίο. Εάν είναι δυνατόν θα προκληθεί η κατάρριψη ενός μαχητικού μας αεροσκάφους από ελληνικό και αν δεν καταστεί αυτό δυνατό, πιλότος τουρκικού μαχητικού θα βάλει εναντίον αεροσκάφους του σχηματισμού του και θα το καταρρίψει. Θα προωθηθούν στα μέσα ενημέρωσης ειδήσεις περί της κατάρριψης του αεροσκάφους μας από ελληνικό και θα προβληθεί η ανικανότητα της κυβέρνησης”. Το σχέδιο προέβλεπε τη δημιουργία έντασης και στα Ελληνοτουρκικά σύνορα στη Θράκη.» - Άρθρο στο site της εφημερίδας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

http://www.defencenews.gr/index.php/diethneis-sxeseis/ellinotourkika/313-oi-meionotites-tis-thrakis-o-rolos-tou-tourkikoy-prokseneiou